top of page
Writer's pictureinfoislam

Погледни кон Вселената и твојот поглед ќе се измори!

И колку има знаменитости на небото и на Земјата? Поминуваат крај нив, а тие, ете, се рамнодушни.“ (Јусуф, 12/105)

Галаксиите се основни градбени единици на Универзумот. Повеќето од нивната видлива маса е сочинета во вид на ѕвезди. Токму гравитационата сила помеѓу една ѕвезда со друга ги држи галаксиите, иако присутна е и темната или сокриена маса во надворешните региони на гигантските галаксии.

3.Оној Кој седум небеса, една над друга ги создаде – ти во она што (Семилосниот) Милостивиот го создава не гледаш никаква нескладност(никаков неред), и повторно погледни, гледаш ли некаков недостаток,– 4.потоа повторно, повеќе пати погледни, погледот ќе ти се врати наведнат и изморен(поглавје 67)

Идентификувани се повеќе видови на галаксии, но најстарата и најпрочуена поделба е на спирални и елиптични. Помал број на галаксии се познати како неправилни (ирегуларни). Спиралните галаксии имаа дисковиден облик со централна грутка како и нашата галаксија или галаксијата Андромеда. Релативната големина на дискот и грутката варира од галаксија до галаксија. Нивните маси се од десетина милиони сончеви маси (107 МО), за џуџестите системи, до неколку стотина маси на нашата галаксија. Галаксијата во која ние се наоѓаме, Млечен Пат во таа смисла е просечна и има маса од 100 милијарди сончеви маси (1011 МО). Дисковите на спиралните галаксии ротираат и тоа е она што им ја дава нивната карактеристична форма. Спиралните раце се населени со најмлади, најтопли и најсјајни ѕвезди, но исто така и со региони на создавање на ѕвезди, т.е. со прашина и гасни облаци. Елиптичките галаксии се со многу помазни ликови, па кај нив немаме големи докази за постоење на прашина, гас или спирални раце. Тие се со сфероидален облик и може да имаат маси од само десетина милиони сончеви маси до неколку стотина маси на нашата галаксија. Тие се само-гравитациски системи во кои случајните брзини на ѕвездите го спречуваат галактичко колабирање. Постојат и интермедијарни галаксии помеѓу елиптичките и спиралните. Тоа се така наречените лентикуларни или ЅО галаксии. Тие личат на спиралните галаксии но, без спиралните раце, т.е. тие поседуваат ѕвезди во дискот и имаат централна грутка, но со малку докази за постоење на спирални раце. Многу од нив се најдени во галактичките јата. Ирегуларните галаксии се општо помалку масивни од типичните елиптични или спирални галаксии. Имаат неправилна структура исполнета со големи количини на гас и прашина. Како дополнение, постојат и други класи на галаксии, со кои не се среќаваме често. Можеби најинтересни се галаксиите со активно галактичко јадро. Историски, првите галаксии со активно јадро беа Сејфертовите галаксии. Тие личат на спиралните но, имаат ѕвездолико јадро. Кога се проучени спектрите на овие галаксии биле пронајдени многу широки и силни емисиони линии за разлика од емисионите линии кај нормалните спирални галаксии. Следната класа на галаксии што била откриена се радио галаксиите. Во средината на минатиот век беше потврдено дека тие се силни извори на голем број на високоенергетски честици и магнетни полиња. Неколку од овие галаксии имаа ѕвездолико јадро и беа наречени N (ен) галаксии. Тие се слични со Сејфертовите и имаат силни широки емисиони линии во нивниот спектар. Во раните шеесети беа откриени првите квазари. Сјајните радио извори имаа во тоа време неразјаснет спектар во оптичкиот дел на овие, тогаш, ѕвезди. Во 1962 год. Мартен Шмидт откри дека 3С 273 кој личеше на ѕвезда на фотографските плочи, е на оддалеченост слична на оддалеченоста на галаксиите. Објектот беше наречен квази-стеларен објект. 3С 273 е повеќе од 1000 пати полуминозен од галаксија како нашата. Следеа многу нови квазари, кои исто така беа на големи растојанија од нашата галаксија. Во 1965 беа видени и радио-тивки квазари, за разлика на сите претходни кои беа радио силни. Квазарите се примери на најекстермно јако галактичко јадро. Дека тие се само јадра на галаксии беше покажано од фактот што се детектирани слични галаксии во многу поблиски примери. Како најекстремни примери на активни јадра се објектите познати како BL-Lacertae или BL-Lac објекти. Тие се слични со квазарите но, се разликуваат во два односи. Прво, тие варират многу брзо во луминозноста, варијациите на временска скала од денови или помалку; значи мора да се многу компактни. Второ, нивните оптички спектри се нормално без појави и континуираното зрачење е силно поларизирано. Веројатно е дека кај BL-Lac објектите ние директно го набљудуваме повеќе или помалку примарниот извор на енергија во активното јадро. Треба да се нагласи дека овие објекти со активно јадро се многу ретки. Тоа произлегува од тоа што тие лесно се откриваат поради нивната сјајност и препознатливост. Астрофизички е проблемот како е можно толку компактни објекти да произведуваат толку многу големо количесто на енергија. Сегашниот консензус е мислењето дека сите овие типови на различни активни јадра во основа се исти. Постојат ултракомпактни извори на енергија во овие објекти и точно што се набљудува зависи од околината на компактниот објект и начинот на кој тој го искористува горивото. Дури и мирното јадро во центарот на самата наша галаксија поседува особини значително послаби, но сепак исти како и квазарите и другите активни јадра. Возможно е дека постои премин во својствата на активност од системите како центарот на  нашата галаксија преку Сејфертовите и N-галаксиите, кон квазарите и BL-Lac објектите. Најубедливите модели за создавање на енергија потребна да ги засили (запали) овие јадра е присуство на супермасивна црна јама со маси од 106 до 1010 МО.

„кои и стоејќи и седејќи и лежејќи Го спомнуваат Аллах и за создавањето на небесата и на Земјата размислуваат. „Господару наш, ти ова не го создаде залудно! Возвишен си Ти и сочувај нè од казната во Огнот!“ (Али Имран, 3:191)

Од овие ајети заклучуваме дека Аллах вели дека во пространството на Земјата и небото-макрокосмосот, во густината и микрокосмосот, и величествените знаменитости помеѓу нив, во подвижните и неподвижни објекти, во планетите, космичките тела и звездите , како и во сите врсти на растенија и на животни и во елементите во Универзумот, различноста на боите и мирисите и во смената на ноќта и денот со своите јасно одредени закони и граници и траење, сето тоа е одредба на Силниот и Зналецот. Сето тоа е и доказ за тој кој што со својот разум , изострен ум и потполно разбирање навлегува во суштината на работите, и за оние кои ја разбираат интелигенцијата на нивното создавање, што упатува и Големината на нивниот Создател, Неговиот избор и Неговата милост. На Бог не му е својствена бесмисленоста. Сè, освен Неговото Лице, ќе исчезне. Сè, освен Неговото Лице, ќе пропадне.

„Кажи: „Набљудувајте го она што е на небото и на Земјата!” И знаменијата не се од корист и опомена за луѓето кои не веруваат.“ (Јунус, 10:101)– „Него Го слават седумте небеса и Земјата, и тие на нив; и не постои ништо што не Го слави, фалејќи Го; но вие не го разбирате славењето нивно. Тој е навистина Благ и многу простува.“ (Ел Исра, 17/44)

Користени податоци: Од книгата „Куранот и вселената“ 

5 views0 comments

Commentaires


bottom of page